Μια βδομάδα μετά την κυκλοφορία των Windows 10 να πω τις εντυπώσεις μου. Καταρχήν, δεν είμαι κανονικός χρήστης των Windows. Στο μηχάνημα μου έχω σε dual boot το OSX και τα Windows. Μπορείς να μαντέψεις ότι τα Windows υπάρχουν μόνο και μόνο για τα παιχνίδια.

Οπότε δεν τρελαίνομαι έτσι κι αλλιώς για το αν είναι καλό σύστημα ή όχι. Παιχνίδια να τρέχουν σωστά και ο Chrome, στην τελική.

Βέβαια πέρασα και μερικούς μήνες όταν καταστράφηκε το Mac Mini μου, μόνο με τα Windows 8  για καθημερινή χρήση και ήταν τραυματική εμπειρία. Στην περίπτωση των Windows 10 σίγουρα τα πράγματα θα ήταν καλύτερα, αλλά εξίσου τραυματική.

Καταρχήν τα Windows 8 εμένα δεν με χαλούσαν γιατί έλειπε το start menu. Το βρίσκω έτσι κι αλλιώς άχρηστο και πρωτόγονο. Το θέμα ήταν όταν σε πήγαινε στην αθλιότητα που λέγονταν (και δεν λέγονταν) metro interface.

Στα Windows 10 μας άφησε χρόνους το metro interface (πολύ σωστά) και επανήλθε μια έκδοση του start menu. Κάπου διάβασα ότι μπορείς να το κάνεις όπως ακριβώς ήταν το κλασικό στις εκδόσεις πριν τα Windows 7. Δεν με ενδιαφέρει. Άχρηστο.

Απλά ξεγελάει τους αρχαιόπληκτους η ύπαρξη του. Αυτό που είναι χρήσιμο πραγματικά, είναι το search που έχει στο start menu. Στα γρήγορα γράφεις, για παράδειγμα, τους πρώτους χαρακτήρες της εφαρμογής που θέλεις να τρέξεις, πατάς enter και έγινε η δουλειά. Δεν χρειάζεται να ψάχνεις σε τεράστια λίστα με τις δεκάδες εφαρμογές σου. Έτσι δουλεύουμε στο OSX, έτσι είναι πολύ σωστά και στα Windows 10 τώρα. Σε συνδυασμό και με το πολύ καλό task bar, που μοιάζει πλέον αρκετά με το dock του OSX, το κλασικό start menu δεν έχει κανέναν λόγο ύπαρξης.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό που έλειπε πάρα πολύ από τα Windows, ήταν οι εικονικές οθόνες. Χαρακτηριστικό που είχαν ήδη εδώ και χρόνια το OSX και το Linux. 

Πλέον στα Windows 10 υπάρχει το task view, αν και για αρχή έχει κι αυτό τα προβληματάκια που είχαν τα spaces με τα πολλαπλά monitors. Σε επόμενο update πιστεύω θα στρώσει και θα δουλεύει όπως πρέπει.

Πολύ σωστό βήμα προς τα μπροστά είναι και τα συμμαζεμένα settings. Υπάρχει και το παλιό control panel για λόγους συμβατότητας, αλλά επιτέλους πάει να συμμαζευτεί αυτό το χάος που είχαν παραδοσιακά τα windows.

Αυτό που έμεινε δυστυχώς ίδιο και κακό είναι ο file explorer. Όταν στο OSX έχεις τον finder με το column view, τα tabs κτλ, τότε ο file explorer των windows μοιάζει να βρίσκεται στην εποχή των windows 3.1.

Αν και γενικά τα Windows 10 είναι σε καλό δρόμο σε θέματα εμφάνισης και ευχρηστίας ακόμη έχει πολύ να φτάσει το OSX. Η απλότητα του OSX και διάφορα μικρά χαρακτηριστικά (π.χ. quick view) εδώ κι εκεί κάνουν την διαφορά. 

Το συμπέρασμα είναι ότι ακόμη μια χαρά έχω το OSX σαν βασικό σύστημα. 

Πάμε όμως και στο θέμα του privacy που έγινε αρκετός θόρυβος. Τα Windows 10 μαζεύουν πλήθος δεδομένων και τα στέλνουν στους servers της Microsoft. Είναι αληθές αυτό.

Γιατί τα μαζεύει όμως; Είμαστε ανήμποροι να το σταματήσουμε;

Τα Windows 10 μαζεύουν διάφορα δεδομένα (για τις συνήθειες του χρήστη) που θα είναι χρήσιμα σε εφαρμογές που χρησιμοποιούν διαφήμιση.  Όπως φαίνεται τα ίδια τα windows περνάνε σε μια εποχή που θα είναι δωρεάν και η διαφήμιση είναι ένας τρόπος για έσοδα.

Τα Windows 10 συνδέονται επίσης με το MS account του χρήστη για να συγχρονίζονται οι διαφορετικές συσκευές που τρέχουν windows (pc, κινητά, tablets κτλ). Συγχρονίζονται settings, bookmarks, ιστορικό του web, calendars, mail κτλ.

Τα Windows 10 μαζεύουν δεδομένα για να λειτουργεί η φωνητική υπηρεσία Cortana (όπως η siri στο iOS) η οποία υπάρχει για να απαντάει σε ότι ρωτάει ο χρήστης. Όσο περισσότερα γνωρίζει τόσο καλύτερες οι απαντήσεις και πιο χρήσιμη η υπηρεσία. 

Τα Windows 10 έχουν διάφορες cloud υπηρεσίες που συγκεντρώνουν τα δεδομένα στους servers της Microsoft. Drive, calendar, mail κοκ

Τα Windows 10, λοιπόν, κάνουν ότι κάνει ένα σύγχρονο λειτουργικό (σε desktop ή κινητό) για να προσφέρει διάφορες χρήσιμες υπηρεσίες και ευκολίες. iOS και Android για παράδειγμα τα κάνουν όλα αυτά πάνω-κάτω

Είναι βολικό και για τις διάφορες μυστικές και φανερές υπηρεσίες που θέλουν να βάλουν χέρι σε όλα αυτά τα δεδομένα; Φυσικά και είναι. Με ένα ένταλμα η Αμερικάνικη δικαιοσύνη μπορεί να πάει στην Microsoft και να ζητήσει τα δεδομένα κάποιου χρήστη και η εταιρεία είναι υποχρεωμένη να τα δώσει. Αυτό τουλάχιστον στα φανερά και με τον νόμο.

Η σύγχρονη τεχνολογία, καλώς ή κακώς, για να λειτουργήσει θέλει να κάνουμε παραχωρήσεις στο privacy. Ποιος δεν έχει για παράδειγμα google account για χίλιες δυο ευκολίες και ανταποδοτικά δίνει όλα τα προσωπικά του δεδομένα στην Google; 

Ή ποιος δεν έχει dropbox για να συγχρονίζει τα αρχεία του σε όλες τις συσκευές του; 

Ανάλογα χρησιμοποιούμε χίλιες δυο cloud υπηρεσίες.

Πληρώνουμε το τίμημα της ευχρηστίας και της ευκολίας. Όλα τα δεδομένα που μαζεύουν διάφοροι, τις περισσότερες φορές υπάρχει τρόπος να μην τα μαζεύουν. Δεν χρησιμοποιούμε τις αντίστοιχες υπηρεσίες. Απλό. Μπορούμε όμως χωρίς αυτές;

Για να να ξαναέρθουμε στα Windows 10. Όλα αυτά που έγραψα πάνω ότι κάνουν, μπορούν να απενεργοποιηθούν και τίποτα να μην πηγαίνει στους servers της Microsoft.

Στην επιλογή privacy στα settings των Windows 10, έχει πλήθος χαρακτηριστικών που μπορείς να κάνεις off. Με πρώτο και καλύτερο την συλλογή δεδομένων για διαφημιστικούς λόγους. 

Μπορείς να μην συνδέσεις τα windows στο Microsoft Account σου για μην συγχρονίζει. Δεν ενεργοποιείς την Cortana επίσης, αν και για να την ενεργοποιήσεις πρέπει να έχεις αμερικάνικο localization. Οπότε οι περισσότεροι Έλληνες χρήστες ούτε θα καταλάβουν την ύπαρξη της, άρα και δεν μαζεύει δεδομένα από αυτούς.

Μπορείς γενικά να μην χρησιμοποιείς καμιά cloud υπηρεσία της Microsoft ή οποιασδήποτε άλλης εταιρείας.

Αν τα κάνεις όλα αυτά, μάντεψε. Η Microsoft και κανένας άλλος δεν μαζεύει δεδομένα. Τουλάχιστον φανερά δηλαδή, γιατί δεν κόβω το χέρι μου ότι το οποιοδήποτε πρόγραμμα δεν μπορεί να κάνει και κρυφά διάφορα.

Το ουσιαστικό ζήτημα που έχουν τα Windows 10 και κάθε εφαρμογή, είναι το αν ενεργοποιούν διάφορα πράγματα by default χωρίς να ρωτήσουν τον χρήστη. Τα Windows 10 δυστυχώς ενεργοποιούν κάποια πράγματα by default. Βέβαια μπορείς στην εγκατάσταση τους να μην επιλέξεις express install και να ρωτηθείς για την κάθε λεπτομέρεια. Ποιος μπαίνει σε αυτή την διαδικασία όμως;